این اثر معروف ترین کتاب سید است که نخستین بار به سال 1341 ش. در نجف اشرف چاپ و بعدها نیز به سبب غایت و توجه مبلغان، فضلا، علما، آیات عظام و دیگر طبقات مردم، بارها در ایران و هند به چاپ رسید و به تعدادی از زبان های رایج دنیا نیز برگردانده شده است.
»الخصایص الزینبیه» آینه ی تمام نمای عشق زیاد سید به عمه ی بی همتای خویش حضرت زینب علیهاالسلام است.
هر چند سید در مقدمه ی کتاب تصریح فرموده که بنا داشته آن را تکمیل کند، اما وقتی به متن آن مراجعه می کنیم، آن را مشحون از تحقیقات و تدقیقات غیر قابل توصیف و بی همتا می یابیم.
خدا می داند آن بزرگوار در نگارش چنین مجموعه ی بی بدیلی چه سختی ها که نکشیده است.
به هر حال این اثر از جمله آثار به جا ماندنی است که ان شاءالله تا حضور حضرت بقیة الله- عجل الله تعالی فرجه الشریف- باقی خواهد ماند.
و چه بسا به امضای آن امام هم برسد؛ زیرا همان گونه که مؤلف در مقدمه ی کتاب اشاره فرموده انگیزه ی نگارش چنین مجموعه ای در پی الهامی بوده که به او شده است.
نکته ی دیگری که سید را وادار به تحریر به خصوصیات حضرت زینب علیهاالسلام نمود، مشاهده ی مطالب ناصحیح و غلط در کتاب های مقتل بود. او در این باره در مقدمه ی اولی گوید:
»چون در این اعصار، کتب مقاتل زیاد نوشته شده و جمع بین غث و ثمین نموده و هر خبر ضعیف که به نظر ارباب مقاتل آمده، بدون تحقیق در سند و معنای روایت ضبط نموده، کتب [مقاتل] از وقع افتاده…«.
روی همین اساس و نیز برای آن که رو آوری مردم خصوصا اهل منبر به کتاب های معتبر زیاد شود و در آنان انگیزه ی روگردانی از کتاب های مجهول الحال و ضعیف فزونی گیرد، الخصایص را به رؤیت مراجع و استوانه های علم و تحقیق عصر خویش چون آقا سید ابوالحسن اصفهانی و آقا ضیاء الدین عراقی و جز ایشان در آورده و تقریظات آنان را در ابتدای الخصایص مندرج کرده است.
نکته ی پایانی مطلبی است که، مؤلف ضمن (اعتذار) خویش بیان فرموده و آن این که
تصمیم داشته تغییراتی در جمله بندی و عبارت های کتاب به وجود آورد؛ ولی چون شرایط مساعد نبوده، از آن انصراف نموده است. البته به نظر ما کتاب به صورت فعلی خویش نیز روان یا نسبتا روان است و از این جهت نسبت به بسیاری از آثار فارسی زبان ارجحیت دارد.
دریغ از یک نکته ی دیگر که گفته نشود، و آن عنایات زینبیه علیهاالسلام به این حقیر سراپا تقصیر است که موجب شد بازنگری در آن در مدت بسیار کوتاهی به پایان رسد.
و اما آن چه این کم ترین در خصوص خصایص به خاطر فاترش رسید، استخراج منابع مورد استناد مؤلف و توضیحاتی پیرامون برخی از عبارت ها و کلمات متن و ترجمه اشعار و قسمت عمده عبارات عربی و اضافه کردن فهرست های فنی برای دست یابی آسان تر به مطالب کتاب بوده است که امیدوارم مورد قبول حضرت حق و امام زمان- عجل الله تعالی فرجه الشریف- و صاحب اصلی کتاب قرار گیرد.
شایان ذکر است که عین این کار را در عربی این اثر انجام داده ام که به خواست خداوند سبحان در آینده ای نزدیک چاپ خواهد شد.
و الی الله عاقبة الامور
و الحمد لله علی کل حال
قم- ناصر باقری بیدهندی
