این مرحله از جمله مسؤولیت ها و تعهداتی است که به دنبال ایمان به خدا در انسان لازم می شود، چنانچه در سوره ی توبه آیه 20 می فرماید: آنان که ایمان آورده و مهاجرت کرده و در راه خدا با مال و جان خویش جهاد کرده اند، درجه ی آنها در پیشگاه خدا برتر و بزرگ تر از دیگران است.«(1) و در سوره ی انفال خداوند بزرگ همین افراد را مومن واقعی و حقیقی می خواند.
لازم است که منظور از جهاد مشخص شود؛ جهاد همان جهد و کوشش و پیکار در راه خدا و فداکاری و گذشت در این راه است و این کار از هر کسی به نحوی ساخته است و تحت شرایط خاص شایسته است. چنانچه جهاد با شمشیر در میدان جنگ از زن ها برداشته شده و بر آنها واجب نیست، ولی اگر از راه های دیگری که با ساختمان وجودی و عفت و شخصیت آنان سازگار باشد. بتوانند خدمتی در این راه انجام دهند، نشانه ی ایمان و کمال آنها خواهد بود.
زینب (سلام الله علیها) وقتی احساس کرد که مسؤولیت بزرگ جهاد در راه دین به دوشش آمده، با کمال شهامت و فداکاری از خانه و کاشانه و شوهر و زندگی مرفهی که داشت، دست کشید و فرزندان خود را نیز برای قربانی به قربانگاه نینوا آورد. با شهادت امام حسین (علیه السلام) سهم عمده ی دیگری از این مبارزه بر دوش زینب (سلام الله علیها) افتاد، وی با کمال شهامت، بزرگواری، گذشت و فداکاری همچون سدی آهنین در برابر دشمنان منحرف ضد دین و انسانیت قیام کرد و حتی در موارد چندی جان حضرت سجاد (علیه السلام) را از مرگ حفظ کرد. در سخت ترین شرایط در برابر جنایتکاران و ستمکاران بی دین بدون هیچ ترس و واهمه ای از دین و آیین خود و مسلمانان دفاع کرد و با هر جمله از سخنرانی هایش تیر کاری بر قلب دشمنان می زد و با کمال سرافرازی و موفقیت این مسؤولیت سنگین را به خوبی انجام داد.
باری که مردان بزرگ به صورت دسته جمعی نمی توانستند به منزل برسانند، این بانوی با عظمت یک تنه و به تنهایی به منزل رسانید.(2)
حضرت زینب (سلام الله علیها) از جمله بانوانی است که در صدر اسلام به مقام پرستاری اعتبار بخشید. او بود که در واقعه ی عظیم کربلا از یک سو به پرستاری بیماران و مجروحان و بالاخص حضرت سجاد (ع) پرداخت و از سوی دیگر با تحمل و مقاومت، ایجاد قوت قلب و بردباری می نمود.**مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، (تهران: انتشارات صدرا، 1377.ش) این زن قهرمان بدون کمترین سستی و ضعف و اضطرابی این رخداد را تحمل نمود، و در این راه نه تحمل و توان خود را از دست داد و نه ظرفیت خود را.(3)
1) توبه (9) / 20.
2) نگاهی کوتاه به زندگی زینب کبری (سلام الله علیها(، صص 26-23.
3) قزوینی، سید کاظم، فاطمة الزهراء (علیهاالسلام) از ولایت تا شهادت، ترجمه: دکتر فریدونی، (تهران: نشر آفاق، 1375.ش(، ص 197.