»فضه ی نوبیه» را دختر یکى از پادشاهان حبشه و یا هند دانستهاند.(1) این بانوى بزرگوار سالها در خدمت حضرت فاطمه علیها السلام بود و گفتهاند که بیست سال سخنى جز کلمات قرآن از وى شنیده نشده است. طبق نقل مفسّران در تفسیر آیه ی «هَلْ أَتى«، فضه، به خاطر شرکت در ایثار اهلبیت در دادن غذاى خود به مسکین و یتیم، مشمول این آیه قرار گرفته است.
على علیه السلام در بارهاش دعا کرد: «اَلّلهمّ بارِکْ لَنا فِی فِضَّتِنا«.
این بانو همواره اهل عبادت، زهد و علم بود و محرم اسرار خاندان رسالت به شمارمىرفت؛ چنانکه على علیه السلام در باره ی او مىفرمود: «فاطمه از من پیمان گرفت آنگاه که از دنیا رفت، هیچکس را بر مرگ او آگاه نکنم، جز امّ سلمه، امّ اَیمن و فضّه را و از مردان…«.(2)
بدینگونه فضّه تا پایان عمر فاطمه علیها السلام خدمتگزار آن حضرت و پس از ایشان در خدمت حسن، حسین و زینب علیهم السلام بود. او خاندان نبوت را در کربلا همراهى مىکرد و پس از بازگشت به مدینه، به احتمال زیاد همراه حضرت زینب علیها السلام به شام بازگشت و پس از وفات، در بابالصغیر به خاک سپرده شد.(3) قبر وى کمى بالاتر از مرقد عبدالله بن جعفرصادق علیه السلام و حدود یکصد مترى سمت چپ آن؛ یعنى در انتهاى دیوار غرب قبرستان واقع است. حجره و مرقد او گنبدى کوچک به رنگ سبز دارد و دیوارههاى آن از سنگ سیاه است.
1) ابن حجر، الاصابه، ج 4، ص 387.
2) فهری زنجانی، مراقد اهل بیت، ص 41.
3) پیشین، همان جا.