شام و سوریه ی کنونى، از قدیمىترین مناطق مسکونى آسیا بوده و در هزاره ی سوم قبل از میلاد، قوم «سامى آمورى» در این سرزمین ساکن و حکومتى در آن تشکیل دادند که تا سال 1700 قبل از میلاد پایدار بود. در اواخر قرن یازدهم قبل از میلاد، قوم دیگرى به نام »آرامى» نیز در این کشور مستقر شدند.
سوریه در پیش از میلاد، بارها به تصرّف مصریان، آشوریان، بابلیان و ایرانیان درآمد و هر یک از آنان، این سرزمین را در زمانى کوتاه یا طولانى در دست داشتند.(1) اسکندر مقدونى نیز آن را تصرف کرد و سپس این سرزمین با مرگ وى،جزو
قلمرو سلوکیان شد. در سال 63 میلادى، حکومت سلوکىها بر این سرزمین به وسیله ی امپراتورى روم پایان یافت. در طى دوره ی تسلّط روم، جنگهاى فراوانى با دولت اشکانى در سوریه به وقوع پیوست. دولت ساسانى نیز مدتى بخشهایى از آن را به تصرّف درآورد. در سال 395 میلادى، پس از تجزیه ی دولت روم، به شرقى و غربى، این کشور جزو قلمرو امپراتورى روم شرقى (بیزانس) گردید.(2) سرانجام استیلاى بیزانس بر سوریه، به تدریج روبه ضعف نهاد تا اینکه در قرن اول هجرى (هفتم میلادى) در زمان خلافت ابوبکر، خالدبن ولید مأمور فتح شامات گردید.
1) ر ـ ک به: احسان عباس، تاریخ بلاد الشام، ص 50 به بعد؛ عفیف البهنسی، همان کتاب، ص 140 ـ 120؛ نجدت خماس، همان کتاب، ص 45 به بعد.
2) المعجم القطر العربی السوری، ج 1، ص 24 به بعد.