معاویه پسر ابوسفیان بن حرب بن امیه، تنها حاکمى است که چهل سال در دمشق بر مسند خلافت نشست و حکمرانى کرد. در مکان قبر وى اختلاف است؛ بعضى چون ابن حورانى گویند وى در باب الصغیر مدفون شد و دیوارى بر گرد قبر وى کشیده بودند.(1)
ابن طولون گوید:قبر معاویه همان قبرى است که اکنون به قبر و مقام هود معروف است و در دیوار قبله ی جامع اموى قرار دارد؛ زیرا به اتفاق علما، هود به دمشق نیامده است.(2)
و اما در باب الصغیر، قبری بدین وصف نیست و شاید نظر دوم صحیح باشد؛ زیرا کاخ معاویه (قصر الخضراء) در پشت دیوار قبله ی جامع اموی قرار داشته و بعدها خراب شده است. احتمال می رود معاویه را از ترس خوارج در دیوار جامع مدفون ساخته باشند و مکانی که امروز به عنوان قبر هود معروف است، تنها مقام هود باشد که در گذشته از آن سخن گفته ایم(3) و در آنجا کتیبه ای از پند و اندرزهای هود یافت شده است.
امّا در پشت جامع اموى (در زقاق معاویه) که از سمت شرق جامع اموى بدان راه است، مقبره‌اى وجود دارد که به معاویه منسوب است. این مقبره حالتى نیمه مخروبه دارد و گنبدى نیز بر فراز آن به رنگ قرمز کم رنگ دیده مى‌شود. در این قبه و مقبره که در داخل محوطه‌اى کوچک و در آخر کوچه ی بسیار باریکى است، خانواده‌اى زندگى کرده و از آن محافظت مى‌کنند. متأسفانه آنان اجازه دیدار از داخل مقبره را به نگارنده ندادند.
1) پیشین، همان کتاب ص 46 و 47.
2) پیشین، همان جا.
3) نک: مبحث جامع اموی از کتاب حاضر.
