جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

مشهد الحسین: مسجد النقطه‌

زمان مطالعه: 3 دقیقه

یکى از اماکنى که نزد شیعه اهمیت بسزائى دارد، مشهد الحسین علیه السلام یا مسجد النقطه‌ است. این مکان یادآوره ی خاطره ی تلخى در تاریخ تشیع است. هنگامى که کاروان اسرا و سرهاى شهداى کربلا از سرزمین عراق به حلب رسیدند، در کنار تپه یا کوهى به نام ‌جوشن(1) – در غرب حلب – و کنار معبدى به نام «مارت مروثا» کاروان یک شب متوقف‌ شد تا لَختى بیاساید و صبحگاهان حرکت به سوى دمشق را از سر گیرد. نگهبانان و حاملان سرهاى مقدس نیز به استراحت نشستند. راهبى که در آن دیر بود بادادن مبلغى به ‌نگهبانان کاروان، سر مبارک امام حسین علیه السلام را بر صخره‌اى در داخل دیر قرار داد و تا صبح کنار سر مقدس بود. هنگام طلوع آفتاب که سر مقدس را برداشتند، چند قطره‌اى ‌خون بر این صخره یا سنگ جارى گشته بود. پس از حرکت کاروان، مردم حلب از این ‌مسأله خبر یافته و اطراف آن سنگ، جمع شده و به عزادارى و شیون و زارى بر کشتگان‌ کربلا و نواده ی پیامبر خدا صلى الله علیه و آله پرداختند.

بر اساس روایات شیعه، همه ساله در روز عاشورا آن خون بر سنگ می جوشید و توجه بسیاری از مردم شام را به خود جلب کرده بود برخی گفته اند عبدالملک بن مروان اموی دستور انتقال سنگ را از آن نقطه داد و از آن پس اثری از آن دیده نشد.(2) اما نویسنده کتاب حلب و التشیع معتقد است این سنگ از ابتدا تا کنون بر جای خود باقی بوده است مگر مدت کوتاهی در سال 1920 م که مشهد النقطه پایگاه ذخیره سلاح عثمانیها بوده و چون بخاطر انفجار در تسلیحات موجود، مشهد النقطه تخریب و دچار آسیب شد این سنگ موقتاً به مشهد المحسن در جوار آن منتقل و پس از بازسازی به سال 1960 م دوباره برجای خود بازگشت داده شد.(3) سیف الدوله حمدانی شیعه نخستین کسی است که بر مکان آن سنگ، یعنی دیر یاد شده حجره و جامعی به سال 350 هجری ساخت و آن را مسجد النقطه نامید. او به این مکان اعتقاد ویژه ای داشت و همواره با زیارت آن می رفت. مشهد الحسین علیه السلام امروزه در شهر حلب معروف است و از سوی اهالی و زائران حضرت زینب علیهاالسلام – که از طریق ترکیه و مرز زمینی به سوریه می روند – زیارت می شود.

منطقه مشهد الحسین علیه السلام اکنون به «حىّ الانصارى» مشهور است. تپه ی جوشن نیز به رغم ‌اینکه خانه‌هاى متعددى بر فراز آن ساخته شده است ولى همچنان باقى است. مکان‌ مشهدالحسین علیه السلام سمت راست خیابان اصلى و حدود پنجاه متر بالاتر از پل هوایى است‌ که صحن بزرگى داشته و بر در ورودى، نام این مکان بر روى سنگى حجارى شده است.

در انتهاى صحن و حیاط درب دیگرى است که به داخل شبستان و محل اصلى ‌مشهد مرتبط است، بر در ورودى آن کتیبه‌اى به خط کوفى دیده مى‌شود که بر آن نوشته ‌شده است «هذا مقام و مشهد الحسین علیه السلام» و پایین آن نیز نام سیف الدّوله حمدانى به‌ عنوان سازنده ی این بنا به چشم مى‌خورد. پس از ورود؛ به شبستان کوچک دیگرى‌ مى‌رسیم که در انتهاى آن ایوانى قرار دارد و کنار آن ضریحى کوچک به ابعاد 5 / 1 ×1 مترو به رنگ زرد دیده مى‌شود. در داخل آن سنگى بر روى استوانه‌اى قرار داده شده و این‌

جا همان مکانى است که سر مقدس امام حسین علیه السلام بر آن گذاشته شده و قطره‌هایى از خون بر آن ریخته است. در سال 1960م براى بازسازى مشهد الحسین مؤسسه بازسازى واحسان اسلامى جعفرى تأسیس شد و از آن سال ضمن بازسازى این مکان، اقدامات ‌عمرانى دیگرى از جمله مسجد، مرکز پزشکى تخصصى، حوزه علمیه به ریاست شیخ‌ ابراهیم نصرالله تا عصر حاضر انجام شده است. شیخ ابراهیم نصرالله نویسنده کتاب حلب ‌و التشیع، خود امامت نماز در مشهد الحسین را امروزه بر عهده دارد.


1) آن را بدین علت جوشن نامیده اند که شمر بن ذی الجوشن سر مبارک امام حسین علیه السلام را بر این تپه گذاشته بود (ابن شحنه، الدر المنتخب ص 85(.

2) عبدالله حجاز، معالم حلب الاثریه، ص 136؛ کامل غزی، نهر الذهب فی تاریخ الحلب،ج2، ص 209؛ خیرالدین اسدی، احیاء حلب و اسواقها ص 176.

3) ابراهیم نصرالله، همان کتاب ص 31.