به هنگام واقعه خونین کربلا آن گاه که حضرت امام حسین علیه‌السلام آماده شهادت شد و دانست، شربت را شهادت خواهد نوشید و از طرفی جهت حفظ جان امام سجاد علیه‌السلام، که پس از وی باید مسؤولیت رهبری را عهده‌دار می‌شد، قسمتی از اسرار و علوم امامت را به خواهر عزیزش زینب کبری سلام‌الله‌علیها سپرد.
بهترین سند برای چنین ادعایی، مباحثه احمد بن ابراهیم با حکیمه خاتون است(حکیمه دختر امام جواد علیه‌السلام و زنی، از موثقین شیعه است).
احمد روزی از حکیمه خاتون پرسید:
آیا می‌توان زن را وصی و نایب قرار داد؟
حضرت حکیمه خاتون فرمود:
«در این امر به امام حسین علیه‌السلام اقتدا شده است؛ روزی که حسین بن علی علیه‌السلام وصیت خویش را با زینب سلام‌الله‌علیها در میان گذاشت. (1)
از شیخ صدوق محمد بن بابویه نیز در این مورد روایت شده:
حضرت زینب سلام‌الله‌علیها نائب خاص حضرت امام حسین علیه‌السلام بود و مردم در رابطه با مسائل حلال و حرام به آن حضرت مراجعه می‌کردند، چرا که در زمان بیماری حضرت زین العابدین علیه‌السلام مردم مرجعی جز زینب سلام‌الله‌علیها نداشتند.(2) لذا افتخار نیابت خاصه امام حسین علیه‌السلام نصیب او گردید و به سؤالات مردم پاسخ می‌داد، زیرا به سبب تقیه(3) نمی‌خواستند، مسائل را به علی بن الحسین علیه‌السلام نسبت دهند تا مبادا موجب بداندیشی مخالفان شود، این شرایط تا زمان بهبودی امام از بیماری ادامه داشت.
از این خبر معلوم می شود که آن حضرت دارای مقام و منزلت نیابت بوده و بدیهی است که این مقام آن قدر عظیم است،که جز خود امام علیه‌السلام آن را درک نخواهد کرد.
1) ریاحین الشریعه، ذبیح‌الله محلاتی، ج3، ص58.
2) عوالم العلوم و المعارف، ج11، ص 957.(و عن الصدوق محمد بن بابویه طاب ثراه: کانت زینب سلام‌الله‌علیها لها نیابة خاصة عن الحسین علیه السلام و کان الناس یرجعون الیها فی الحلال و الحرام حتی بریء زین العابدین علیه السلام من مرضه.»).
3) بحارالانوار، ج20، ص46. (… وَ کَانَ مَا یَخْرُجُ مِنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ ع مِنْ عِلْمٍ یُنْسَبُ إِلَى زَیْنَبَ سَتْراً عَلَى عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ.).
