– قبر و مقام حضرت هود
در روضة الانام آمده است که قبر «حضرت هود» در دیوار جنوبى، دیوار قبله شبستان مسجد اموى است. بسیارى از مورخان دمشق گفتهاند که قبر هود در اینجاست و بعضى نیز گفتهاند در این جا سنگ قبرى بوده که بر آن نوشته شده بود:
«وَ قَضى رَبُّکَ اَنْ لا تَعْبُدُو اِلاّ ایّاه وَ بِالْوالدِینِ اِحْسانا، اَنَا هُودِ بْنِ الجُلود بن عاد بن عوص بن سالم بن نوح، جِئتُهُمْ بِالرِّسالَةِ وَ بَقَیْتُ مِنْهُمْ مُدَةَ عمرى فَکَذَّبُونى فَاَخَذَهُمْ اُلله بِالرّیحِ العَظْیمْ؛
و خداوند تو را فرمان مىدهد که جز او را نپرستى و به والدین خود نیکى کنى، من هود بن جلود بن عاد… هستم که به رسالت نزد آنها آمدم و مدت عمرم را نزد آنان بودم، مرا تکذیب کردند و خداوند ایشان را به بادى شدید عذاب نمود.»
این مکان در سمت چپ «مقام رأس یحیى» یعنى در مقابل ستون چهارم در دیوار قبله از سمت شرق شبستان قرار دارد و بر سنگ دیوار، قبله به خطى زیبا در زمینه سبز نوشته شده است:
«هذا مَقام هُود النّبى» در این مکان کتیبهاى در دوران ولید یافت شد، که گفته شده وقتى ترجمه کردند پند و اندرزهایى از حضرت هود بود.
بعضى نیز میگویند، این جا محل دفن معاویه اول است و چون از خوارج وحشت داشتند او را در دیواره قبله مسجد مدفون کردهاند.
– مقام حضرت خضر
گویا حضرت خضرِنبى در مسجد اموى همواره نماز میخوانده که مکان نماز ایشان در سمت شرقى قبله نزدیک مناره شرقى بوده است. اکنون نزدیک به محراب اصلى مسجد و به موازات مقام هود بر دیوار قبله عنوان «هذا مقام خضر النبى» بر تابلویى سبز دیده مىشود. البته شایان ذکر است در بسیارى از نقاط سوریه مقام حضرت خضر دیده مىشود، پیامبری که بر اساس روایات تا ظهور حضرت مهدى عجلاللهفرجه زنده است.
– مکان نزول عیسى
مسلم از اوس بن اوس و از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله نقل کرده که حضرت عیسى بن مریم، کنار مناره شرقى دمشق یعنى جامع اموى نزول خواهد کرد و کنار آن مناره، قطعه سنگى که حضرت موسى در «کوه طور» با عصاى خود بر آن زد و دوازده چشمه جارى شده وجود دارد.
– مقام و محل دفن سر یحیى
حضرت یحیى به قدرت الهى از پدر و مادر پیرى که امید به فرزند نداشتند، به دنیا آمد. خداوند او را در کودکى علم و حکمت عنایت فرمود:
«وَ آتَیْناهُ الْحُکْمَ صَبِیًّا؛ (1)
و ما فرمان نبوّت (و عقل کافى) در کودکى به او دادیم!»
وى از دوران جوانى با عفت و تقوى بود. همواره در «مسجد الاقصى» به عبادت و ریاضت مشغول و از اختلاط با اهل دنیا پرهیز مىکرد. او به هنگام بعثت عیسى به نبوت ایشان شهادت داد و در همین دوران بود که به دستور پادشاه بنى اسرائیل به قتل رسید.
از زید بن واقد که سرپرست ساختمان و بناى جامع اموى در دوره ولید بود، نقل شده:
که من به هنگام کار در جامع اموى، شکافى در دیوار یافتم و به ولید بن عبدالملک گزارش دادم. وى آمد و آن را مورد بررسى قرار داد. در داخل آن شکاف، صندوقى بود، وقتى آن را باز کردیم سبدى در آن دیده، وقتى سبد را گشودیم سرى بریده در آن یافتیم، برروى آن سبد نوشته شده بود:
«هذا رَأسُ یَحْیىَ بْنِ زَکَریا.»
ولید امر کرد آن را بر جاى خود گذاشته و ستونهایى بر آن قرار دادیم. (2)
1) سوره مریم، آیه 12.
2) اماکن زیارتی و سیاحتی سوریه، اصغر قائدان، ص 68.